Infobazy 2011 - streszczenia

OCENA RYZYKA Z WYKORZYSTANIEM

SYMULACJI GEOSTATYSTYCZNYCH

Barbara Namysłowska-Wilczyńska

Politechnika Wrocławska, Instytut Geotechniki i Hydrotechniki,

Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50 – 370 Wrocław

 

Bazy danych, tworzone już od bardzo wielu lat w różnych obszarach badania, dziedzinach nauki i gospodarki narodowej, wymuszają sięganie po coraz bardziej wyrafinowane metody przetwarzania, modelowania, szacowania i prognozowania wartości analizowanych parametrów. Do takich metod niewątpliwie należą techniki geostatystyczne, reprezentujące statystykę stosowaną, a w szczególności metody symulacji warunkowej. Podstawą stosowania geostatystyki są opracowane bazy danych, zawierające oryginalne dane wartości analizowanych zmiennych zregionalizowanych i współrzędnych geograficznych X, Y, Z, bądź współrzędnych X i Y, określających lokalizacje pobranych próbek i analizowanych węzłów na rozpatrywanym obszarze, w przestrzeni obszarowo-czasowej, bądź czasowej. Bazy danych umożliwiają przeprowadzanie różnorodnych analiz przestrzennych zmienności parametrów oraz opracowanie  modeli matematycznych (3D, 2D).

Symulacje geostatystyczne pozwalają badaczom na przeprowadzenie bardzo dużej liczby symulacji, czyli poznanie bogatych, zróżnicowanych  zakresów wartości symulowanych Zs - realizacji, z przyjęciem wielowariantowych scenariuszy analizy. Jednakże podjęcie optymalnych decyzji wymaga wiedzy na temat przeważających niepewności, jakimi obciążone są wartości symulowane Zs. Technika symulacji warunkowej turning bands jest wartościowym narzędziem, niezwykle użytecznym w rozwiązywaniu różnorodnych problemów geologiczno-górniczych,  środowiskowych, energetycznych, także napotykanych w zagadnieniach posadowienia obiektów inżynierskich, związanych z ryzykiem i niepewnością. Można tutaj wymienić takie kwestie, jak oszacowanie ilościowego ryzyka i niepewność ocen Zs, badanie zawartości metali i innych składników użytecznych w złożach surowców mineralnych, zawartości metali ciężkich, substancji toksycznych w gruntach i wodach podziemnych, zawartości niektórych związków chemicznych w wodach morskich, wartości parametrów geologiczno-inżynierskich w warstwach podłoża gruntowego, a wreszcie optymalizację strategii opróbowania. Oszacowanie ryzyka i niepewność  staje się też bardzo istotnym czynnikiem przy szacowaniu i prognozowaniu  wartości zapotrzebowania na moc w węzłach sieci 110 kV i sieci najwyższych napięć 220/400 kV, niezbędnych w planowaniu rozwoju systemu elektroenergetycznego.  

W referacie zaprezentowano przykłady oceny ryzyka przy zróżnicowanym poziomie niepewności w rozwiązywaniu zagadnień geologiczno-górniczych, z wykorzystaniem symulacji turning bands.